Szkoda częściowa i całkowita to podstawowe pojęcia występujące w trakcie postępowania likwidacyjnego, warto je znać, rozumieć i rozróżniać, gdyż mają duże znaczenie praktyczne dla sposobu ustalania wysokości odszkodowania. W niniejszym artykule spróbuję po krótce przybliżyć i omówić pojęcia szkody częściowej i całkowitej zarówno na gruncie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej pojazdów mechanicznych (OC) jak i ubezpieczenia dobrowolnego Autocasco (AC).

Po szkodzie samochodowej często zadajemy sobie pytanie czy pojazd da się naprawić?

Odpowiedź na to pytanie nie jest oczywista, a w jej udzieleniu pomocna może okazać się znajomość takich pojęć jak szkoda częściowa i całkowita.

Szkoda częściowa – to sytuacja, w której naprawa pojazdu jest ekonomicznie uzasadniona, a więc koszty naprawy nie przewyższają wartości rynkowej pojazdu.

Szkoda całkowita – to sytuacja, w której naprawa pojazdu jest ekonomicznie nieuzasadniona, a więc koszty naprawy przewyższają wartość rynkową pojazdu.

Zatem czy stwierdzenie przez ubezpieczyciela, że „przedmiotowa szkoda została zakwalifikowana jako całkowita” oznacza, że uszkodzonego pojazdu nie da się naprawić?

Na tak zadane pytanie należy odpowiedzieć oczywiście przecząco. Zakwalifikowanie przez ubezpieczyciela danej szkody jako całkowitej oznacza przede wszystkim, że jego naprawa jest ekonomicznie nie uzasadniona, co z kolei należy rozumieć w ten sposób, że koszty naprawy uszkodzonego pojazdu przewyższają jego wartość.

Tak więc nie oznacza to, że pojazdu nie da się naprawić. Oczywiście samochód zapewne przy odpowiednio wysokim nakładzie pieniężnym uda się naprawić, jednakże koszty tej naprawy będą przewyższały jego wartość.

Odpowiadając więc na postawione na wstępie pytanie należy stwierdzić, że o tym czy pojazd można czy nie można naprawić – nie decyduje kwalifikacja szkody jako całkowitej czy częściowej, a stopień uszkodzeń i techniczna możliwość ich naprawy.

W sytuacji zakwalifikowania szkody przez ubezpieczyciela jako częściowej odszkodowanie ustalane jest w kosztorysie (kalkulacji naprawy) generowanym w odpowiednim programie eksperckim (najpopularniejsze: AUDATEX, DAT, INFOEXPERT).

W dokumencie tym ubezpieczyciel dokonuje zestawienia następujących pozycji składających się na koszty naprawy i są to w szczególności: części do wymiany lub naprawy, koszty pracy, robocizny (lakierowanie, prace mechaniczne), a także koszty materiału lakierniczego.

Kwalifikacja szkody jako całkowitej następuje poprzez zestawienie przez ubezpieczyciela oszacowanych kosztów naprawy pojazdu z wartością samochodu w stanie nieuszkodzonym.

Jeżeli z porównania kosztów naprawy z wartością samochodu w stanie nieuszkodzonym wynika, że koszty naprawy przewyższają wartość pojazdu wówczas szkoda zostaje zakwalifikowana jako całkowita i jak już wspomniano powyżej oznacza to, że naprawa samochodu jest ekonomicznie nieuzasadniona.

W takiej sytuacji odszkodowanie ustalane jest tzw. metodą dyferencyjną jako różnica pomiędzy wartością  pojazdu w stanie nieuszkodzonym, a wartością pozostałości samochodu (obrazuje to poniższy schemat – jak wyliczyć wysokość odszkodowania w szkodzie całkowitej)

Szkoda całkowita na gruncie ubezpieczenia OC i AC

W tym miejscu należy nadmienić, że do kwalifikacji szkody jako całkowitej dochodzi w odmiennych warunkach na gruncie ubezpieczenia OC i AC.

Na gruncie ubezpieczenia OC szkoda zostaje zakwalifikowana jako całkowita gdy koszty naprawy samochodu przekraczają 100% ustalonej rynkowej wartości pojazdu w stanie nieuszkodzonym na dzień szkody.

Na gruncie ubezpieczenia AC szkoda zostaje zakwalifikowana jako całkowita gdy koszty naprawy samochodu przekraczają (w zależności od postanowień umownych ubezpieczenia – polisy, lub Ogólnych Warunków Ubezpieczenia – OWU zwykle) ok. 70%-80% ustalonej wartości pojazdu w stanie nieuszkodzonym na dzień szkody lub zawarcia umowy AC.

Szkoda częściowa na gruncie ubezpieczenia  OC i AC

Na gruncie ubezpieczenia OC szkoda częściowa ma miejsce wówczas gdy koszty naprawy samochodu nie przewyższają 100% wartości pojazdu w stanie nieuszkodzonym na dzień zdarzenia. Przy czym należy pamiętać, że chodzi o celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy ustalane na podstawie cen rynkowych.

Na gruncie ubezpieczenia AC szkoda częściowa ma miejsce wówczas gdy koszty naprawy samochodu nie przewyższają w zależności od postanowień umowy ubezpieczenia AC  lub Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (OWU) 70% – 80% wartości pojazdu w stanie nieuszkodzonym ustalonej zwykle na dzień zawarcia umowy ubezpieczenia AC. Przy czym chodzi o koszty naprawy ustalone w oparciu o postanowienia umowy ubezpieczenia AC i Ogólnych Warunków Ubezpieczenia AC (OWU AC)

Odszkodowanie za szkodę częściową na gruncie ubezpieczenia OC I AC

Jak już wspomniano powyżej wysokość odszkodowania z tytułu szkody częściowej ustalana jest na podstawie kalkulacji naprawy, jako zestawienie pozycji, na które składają się na koszty naprawy. Jednakże w warunkach ubezpieczenia OC i AC wysokość odszkodowania ustalana jest odmiennie.

Różnica ta wynika przede wszystkim z tego że przy ustalaniu odszkodowania z tytułu szkody z ubezpieczenia AC zastosowanie oprócz przepisów ustawowych znajdują także postanowienia umowy ubezpieczenia AC (polisy) oraz ogólne warunki ubezpieczenia.

Podsumowując odszkodowanie z tytułu szkody częściowej OC ustalone powinno zostać jako celowe i uzasadnione koszty naprawy na podstawie cen rynkowych, przy czym wysokość odszkodowania z tytułu szkody częściowej AC ustalona zostanie na podstawie kryteriów i zapisów polisy ubezpieczeniowej i ogólnych warunków ubezpieczeniowych.

Pamiętaj, że to zwykle przez nieprawidłowe ustalenie kosztów wyżej wymienionych pozycji dochodzi do zaniżenia odszkodowania: nieprawidłowa stawka za pracę, ustalenie cen części w wariancie nieoryginalnym, zastosowanie rabatów na koszty naprawy, procentowe potrącenia na części zamienne, a także urealnienie na materiał lakierniczy.

Pamiętaj, że w szkodzie całkowitej zwykle przez nieprawidłowe ustalenie wartości rynkowej pojazdu w stanie nieuszkodzonym na dzień zdarzenia lub zawarcia umowy AC najczęściej dochodzi do zaniżenia należnego odszkodowania.

Zgłoś się do nas jeżeli:

• twój kosztorys został zaniżony
• masz wątpliwości czy ubezpieczyciel prawidłowo ustalił odszkodowanie z tytułu szkody całkowitej lub częściowej

W tym celu skorzystaj z formularza kontaktowego na stronie internetowej, zadzwoń pod numer tel. 799 860 135 lub napisz na adres e-mail kontakt@kancelariaablex.pl